Wystawa: Beata Malinowska-Petelenz, Wojciech Wierdak "Porysujmy o Krośnie"
Termin wystawy: 24 listopada - 16 grudnia 2023 r.
Wernisaż wystawy: 24 listopada (piątek) 2023 r., godz. 18:00
Kuratorka: Ewa Mańkowska
"Porysujmy o Krośnie to wystawa prac dwojga znających się architektów, absolwentów Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej - Beaty Malinowskiej-Petelenz z Krakowa i Wojciecha Wierdaka z Krosna. Beata Malinowska-Petelenz jest profesorką Politechniki Krakowskiej, jest także malarką, autorką i ilustratorką książek, fotografką i mistrzynią rysunku architektonicznego; Wojciech Wierdak to czynny architekt projektujący budynki użyteczności publicznej, budowle sakralne, domy, rezydencje i cmentarze, rysownik, współautor publikacji dotyczącej dawnej architektury regionu Beskidu Niskiego i Bieszczadów, czynny uczestnik i inicjator wydarzeń kulturalnych i artystycznych w Krośnie. Przygotowana przez krośnieńskie Biuro Wystaw Artystycznych wystawa to rozmowa, a nawet dyskusja o obrazie Krosna widzianego z dwóch perspektyw: gościa i tubylca.
Wysublimowane prace Beaty Malinowskiej-Petelenz są relacją z Jej podróży do Krosna. Wybór miejsc i styl tej rysunkowej opowieści dają obraz miasta niemal egzotycznego, a na pewno intrygującego. Takie jest Krosno? Albumowe (dawniej pocztówkowe) budowle, miejsca oczywiste i te niepozorne, niezauważalne już fragmenty Rynku stają się elementami atrakcyjnej narracji – nawet dla codziennych użytkowników. Beata Malinowska-Petelenz z wyrafinowaniem pokazała Krosno w jego historycznej szacie, wyłapując to, co w miejskiej przestrzeni jest autentyczną wizualną atrakcyjnością, wartą zapamiętania przez architektkę-globtroterkę. Na wystawie pokazanych jest 14 prac Beaty Malinowskiej-Petelenz, są to rysunki (kredki, akryl) także przetworzone cyfrowo, oraz dwa video arty (zrealizowane we współpracy z kompozytorem Franciszkiem Araszkiewiczem).
Drugą część ekspozycji – głos drugi w wystawie – stanowią wyselekcjonowane prace architekta Wojciecha Wierdaka. Pozornie chaotyczne zestawienie wybranych rysunków projektowych, szkiców koncepcyjnych, portretów osobistości krośnieńskich jest jednak zaplanowaną projekcją kilkudziesięciu lat prób autorskiego kreowania wizerunku Krosna, z jego wszystkimi elementami. To nie tylko zrealizowane i niezrealizowane inwestycje, zamówione i poniechane projekty architektoniczne, to także zaangażowanie w kulturalny wizerunek miasta. Nie ten instytucjonalny, raczej tzw. „drugi obieg”: realizacja własnych pomysłów, własnymi środkami, przy udziale przyjaciół i znajomych, czasami przypadkowych przechodniów. Jak mówi sam autor - wypełnianie przestrzeni ruchem. Nie chodzi tu tylko o spektakularne imprezy, raczej o lekkie zadziwienie przechodnia. Chęć wytrącenia z „prawomyślnego” odbioru uwidacznia się również w projektach architektonicznych, portretach a nawet kartkach świątecznych. Ta część ekspozycji to również pytanie o możliwości i niemożliwości architekta w kreowaniu nowego wizerunku starych miejsc, o zaangażowanie w uszlachetnianiu bądź psuciu miejskiej przestrzeni.
Obie części wystawy spaja element – dla widza może dość zaskakujący – deska kreślarska, narzędzie, a raczej mebel, bez którego jeszcze do niedawna nie funkcjonowała żadna pracownia projektancka. To miejsce, gdzie architekci rysowali projekty, zamieniono współcześnie na ekrany, komputery, programy wizualizujące pomysły. Ideą tej wystawy jest więc również pokazanie jak ważny, a jednocześnie trochę lekceważony jest odręczny rysunek architektoniczny; jak umiejętność zauważania istotnych elementów, drobnych detali, dobór kadru, dynamika szkicu daje możliwość stworzenia dzieła sztuki. Obydwoje autorzy wystawy Porysujmy o Krośnie postawili w swojej zawodowej karierze miliony kresek i kropek, rysując mniej lub bardziej doceniane projekty, na tej wystawie mogą Państwo zobaczyć nie tylko doskonały rysunek, ale także piękne postrzeganie.
em
Krosno znam i lubię od lat, ale teraz, na nowo, zaprosił mnie tu Wojtek. A dokładnie: Wojtek i jego szaleństwa! Planował wystawę – o mieście, architekturze i rysunku. Wiedział od początku, że chciałby robić to wspólnie. Z Wojtkiem z kolei łączy mnie czas. I architektura. Studiowaliśmy wspólnie na Politechnice Krakowskiej. Studencki wyjazd do Egiptu oboje wspominamy do dziś. I tak trafiłam do Krosna, wyremontowanego, z dobrą kawą i kasztanowcem. Do Krosna, które postanowiłam narysować fragmentami, z których powstały nowe jakości. Trochę jak moja relacja z tym miastem – zbudowana z kawałków, pozornie odległych, a jednak tworzących spójną i osobistą opowieść.
Beata Malinowska-Petelenz
Podczas wernisażu i oprowadzania kuratorskiego przewidziana jest możliwość nagrania swojego komentarza do wystawy, wypowiedzenia się o krośnieńskich sprawach, o tworzeniu i wykorzystywaniu przestrzeni miejskich. Wojciech Wierdak zadaje pytanie – I co Ty na to?
Beata Malinowska-Petelenz – studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, doktorat w zakresie teorii architektury i urbanistyki. Pracuje w Katedrze Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego (wcześniej w Katedrze Kompozycji Urbanistycznej), od 2019 roku jako profesor PK.
Specjalizuje się w problematyce dziedzictwa kulturowego miast europejskich, architektury sakralnej i zagadnień formalno-kompozycyjnych przestrzeni miejskiej. Członkini Stowarzyszenia Architektów Polskich. Autorka książek Miejsce kościoła w mieście, Sacrum po polsku i Sacrum in civitas oraz Wenecja: potencjał i Brazylia: potencjał (monografie zbiorowe), kilkudziesięciu publikacji w formie książkowej, artykułów naukowych i popularnonaukowych (oraz referatów na konferencje, sesje i seminaria).
Malarka i ilustratorka książek. Autorka 27 indywidualnych wystaw malarstwa i rysunku, uczestniczka kilkudziesięciu zbiorowych. Prace wykonywane zazwyczaj w technice rysunku i technikach mieszanych, prezentowała m.in. w Polsce, Niemczech, Austrii i Japonii. Współpracuje z artystami nowych mediów. Koncentruje się na kolorze (lub świadomym jego braku), strukturach organicznych i architekturze.
Autorka serii portretów poetów krakowskich w ramach akcji Poetycka Rzeczpospolita Krakowska. Współpracuje z miesięcznikiem „Kraków i Świat”. Jest miłośniczką kina, podróżowania i fotografowania.
Wojciech Wierdak - krośnianin, absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika, ukończył Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej (1985), po studiach wrócił do Krosna, gdzie założył własną pracownię projektową (1990). Praktykował także w Krośnieńskim Kombinacie Budowlanym i w Wojewódzkim Biurze Projektów Budownictwa Komunalnego. Przez dwa lata (1990-91) sprawował funkcję Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krośnie, kilka lat był także nauczycielem w Zespole Szkół Budowlanych. Wojciech Wierdak jest autorem ponad 300 projektów, w tym również umiejscowionych w zabytkowej przestrzeni Krosna. Brał udział w wielu konkursach architektonicznych przedstawiając zaskakujące i innowacyjne rozwiązania. Wojciech Wierdak wspólnie z architektem M. Nitką, w połowie lat 90 XX w. opracowali i przedstawili mieszkańcom całościową koncepcję przebudowy Krośnieńskiego Rynku. Obydwaj panowie współpracowali również w opracowaniu publikacji Dawna i współczesna architektura Bieszczadów i Beskidu Niskiego (2010). Wojciech Wierdak, wspierając wiele imprez kulturalnych w Krośnie, był również inicjatorem kameralnych, niszowych wydarzeń artystycznych. Oprócz działalności architektonicznej zajmuje się projektowaniem witraży, rysowaniem portretów, szkicowaniem miejsc zadziwiających i ilustracją dla dzieci. Jego rysunki prezentowane były na kilku wystawach indywidualnych i zbiorowych.
